Zomereczeem is een steeds groter wordend probleem in de paardenwereld. Daar waar afgeschuurde staart en manen ooit enkel en alleen het probleem van sobere ponyrassen zoals IJslanders en Friese paarden leek, daar is het nu een alom voorkomend fenomeen. Door het hele land heen zie je van top tot teen ingepakte paarden en pony’s in de wei lopen. Die van jou horen er wellicht ook bij. Lees hieronder wat er naast het opdoen van een eczeemdeken nog meer te doen is tegen deze allesbeheersende paardenjeuk.
Oorzaak van SME: de knut
Zomereczeem, ook wel staart- en manen eczeem (SME) genoemd ontstaat door beten van de Culicoïdes Robertii mug. Deze mug kennen we in de volksmond beter als ‘knut’. Een heel klein mugje met een diameter van gemiddeld 2mm dat bloed van gewervelde dieren nodig heeft voor de voortplanting. Ook mensen, koeien en schapen ondervinden hinder van knutten. Zo is de knut bij schapen soms de verspreider van de ziekte blauwtong. Een ziekte die bij paarden niet voorkomt.
Zodra de temperatuur in het voorjaar (vanaf begin maart) begint te stijgen komen de eitjes waarin knutten overwinterden uit en begint hun voortplantingscyclus opnieuw. De knutten gaan verder met het leggen van eitjes in stilstaand water. Naarmate de zomer vordert zie je ze steeds vaker in hele ‘wolken’ rondvliegen boven je tuin of wei. Onder de meest ideale (warme, vochtige en windstille) omstandigheden bevinden zich tot wel 700 knutten in zo’n wolk.
Allergische reactie op muggeneiwit
De knut leeft voornamelijk in de buurt van water, struiken en bomen. Ze houden niet van zonlicht en wind. De vrouwtjes hebben bloed nodig om eitjes te leggen en spuiten voor het verzamelen hiervan speeksel met eiwitten in het paard. Een allergische reactie vanuit het afweersysteem op die eiwitten zorgt voor de jeuk welke voornamelijk rond de staart, manen en soms de hele buiknaad voorkomt.
Dit zijn dan ook precies de plaatsen waar de muggen het makkelijkst bij de huid van paarden en pony’s kunnen komen. Paarden en pony’s ervaren door de allergie een steeds erger wordende jeuk en de enige remedie daartegen is in paardenogen schuren. Meestal zo vaak en intens dat ze hele plukken haar van de staart en manen wegschuren. Er blijft niets van een weelderige staart over en ook de huid onder de staart- en maanharen raakt op langere termijn vaak beschadigd. Door het continu blijven schuren ontstaan er zelfs hele nare open wonden die maar moeizaam herstellen door het steeds weer blijven openschuren ervan.
Jeuk voorkomen
Hoe voorkom je de nare jeukgevolgen van zomereczeem bij paarden en pony’s? Dat is een vraag waar menig wetenschapper, dierenarts en paardeneigenaar zich het hoofd over breekt en ook al over gebroken heeft. Je dier een eczeemdeken omdoen, insmeren met insectwerende middelen, het in een wei plaatsen waar het vaak waait (knutten vliegen slecht in wind) en tijdens de schemerperiode binnen op stal houden zijn veelgehoorde adviezen die zeker wel enige verlichting geven. Ook zorgen voor een paardenomgeving zonder stilstaand water in de buurt is en met zo min mogelijk bomen en struiken in de nabijheid helpt.
Van binnenuit de weerstand verhogen
Toch lijkt ook het geven van speciale en met name darmflora en weerstand verbeterende voeding verlichting van de jeuk kan geven. Veel verschillende factoren spelen een rol bij het ontstaan van jeuk en een (over)gevoelige huid. De weerstand is er hier een van. Wanneer je paard of pony een goede weerstand heeft, dan is het lichaam prima in staat om met weinig extra inspanning een externe aanval op de paardengezondheid af te slaan. Wanneer de weerstand niet helemaal op en top is, dan kunnen allergische reacties zoals jeuk ontstaan. Om de weerstand op een optimaal niveau te krijgen is het belangrijk dat je paard de juiste voedingsstoffen daarvoor binnenkrijgt. Voermeesters ontdekte dat met de juiste bewerking van grondstoffen (Zuiver Voer) precies die essentiële voedingsstoffen voor het optimaliseren van de weerstand nog beter in het lichaam opgenomen worden vanuit de darmen.